بیماری کم‌خونی سلول داسی‌شکل شایع ترین بیماری ژنتیکی است و توسط سازمان های بین المللی مانند سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل (یونسکو) به عنوان یکی از مهمترین مشکلات بهداشت عمومی شناخته شده‌است. سلول‌های داسی‌شکل به سرعت از بین می‌روند و باعث کمبود سلول‌های قرمز خون می‌شوند. علاوه بر این وقتی می‌خواهند از رگ‌های کوچک عبور کنند گیر می‌افتند و باعث گرفتگی رگها می‌شوند. این بیماری می‌تواند درد و مشکلات جدی دیگری از قبیل عفونت، سندرم حاد قفسه سینه و سکته مغزی به وجود آورد. تورم در دست و پا از اولین نشانه های بیماری سلول داسی شکل است که اغلب با تب همراه است. این تورم به علت گیر کردن سلول های داسی شکل در رگها رخ می‌دهد. روش درمان آن استفاده از داروهای ضد درد و نوشیدن مایعات بیشتر مانند آب است. یکی از دلایلی که این بیماران به اورژانس و بیمارستان مراجعه میکنند درد است. علت این دردها نیز گیرکردن سلول‌های داسی‌شکل است که با توجه به بیماری دردها شدید و خفیف است.
مطالعه ای از 18 بیمار در آتلانتا، شیکاگو و دیترویت نشان داد که هضم نیتریک‌اکساید برای چهار ساعت کنترل درد بهتر از افرادی است که تنها مرفین را دریافت میکنند. دکتر C. Alvin Head، رئیس گروه بیهوشی در کالج پزشکی دانشکده پزشکی گرجستان ادامه داد: “این مطالعه نشان می دهد که شما می توانید گاز را نفس بکشید و درد کمتری داشته باشد “. رئیس، نویسنده مربوط به مطالعه منتشر شده در مجله آمریکایی هماتولوژی گفت: مطالعه ای بزرگتر به تعیین دوز بهینه و همچنین زمان‌بندی و مدت زمان درمان کمک خواهد کرد. اگر یافته‌ها همچنان ادامه داشته باشد، او تصور می‌کند که بیماران سلول داسی‌شکل، بسیار شبیه به آسم، آنالایزر اکسید نیتریک مفید برای جلوگیری از یک بحران درد کامل دارند. درد ناشی از آن است که هموگلوبین غیر طبیعی شکل بیمار مانع انتقال اکسیژن می‌شود. در همان زمان بیمار را در اتاق اورژانس یا کلینیک می بینید، آنها مقدار قابل توجهی از درد را تجربه می کنند.
در حالی که مشخص نیست که چگونه نیتریک‌اکساید کمک می‌کند، Head دارای شواهد آزمایشگاهی و برخی از علائم اولیه بالینی است که نیتریک‌اکساید، وابستگی زیادی به هموگلوبین، شکل طبیعی و شارژ هموگلوبین را بازیابی می‌کند. شارژ منفی بیشتر به سلول‌ها کمک می‌کند تا یکدیگر را دفع کنند، پلیمرهای چسبنده را ذوب میکنند و ممکن است از تشکیلات جدید جلوگیری کنند. در واقع، او معتقد است که یکی از وظایف معمول نیتریک‌اکساید در بدن، کمک به جلوگیری از تشکیل لخته است.
وی گفت: “اگر بدون مورفین اضافه تسکین درد داشته باشید، باید با این مسئله مخالفت کنیم”. شرکت کنندگان در مطالعه نیتریک‌اکساید مورفین کمتری از گروه کنترل استفاده می‌کردند و دو ساعت پس از پایان درمان به کاهش درد ادامه می‌دادند. هیچ بیماری نشانه‌ای از سمیت نیتریک‌اکساید نداشت. مورفین سرانجام در نهایت با ترکیبی از داروهای دیگر مانند نیتریک‌اکساید جایگزین می‌شود که به علت اثر به روی عامل اصلی درد می باشند.
او در حال برنامه ریزی مطالعات انسانی و حیوانی است تا ببینید آیا دوزهای بسیار کمی از اکسید نیتریک در دوران بارداری نیز می تواند میزان درد را بهبود بخشد.
منابع:
Serjeant, G.R. and Serjeant, B.E., 1992. Sickle cell disease(Vol. 3). Oxford: Oxford university press
.2010 , medical life sciences, Nitric oxide inhalation reduces pain in sickle cell disease patients
.
