مالوندیآلدهید (MDA) بیومارکر مهمی در استرس اکسیداتیو محسوب میشود. تغییرات سطح MDA در سیستمهای بیولوژیکی اغلب نشاندهنده تغییرات پاتولوژیک است که با انواع بیماریها مرتبط است. اگرچه برای تشخیص MDA روشهای مختلفی وجود دارد، این بیومارکر در سلولهای زنده هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است. در مطالعهای، پروب فلورسنت روشن MDAP-1 را با مکانیسم انتقال پیوند الکترونی همراه کردهاند که برای اولینبار حساسیت MDA را تحت شرایط فیزیولوژیکی با حساسیت بالا نشان میدهد. ارزیابیهای بیولوژیکی بیشتر نشان میدهد که MDAP-1 قادر به شناسایی MDA درونی و خارجی در سلولهای زنده است که این موضوع میتواند برای ردیابی MDA تحت استرس اکسیداتیو کاربرد داشته باشد. این نتایج جهت مطالعات مربوط به رویدادهای بیولوژیک مرتبط با MDA و کشف مکانیزم آسیب شناختی در آینده مفید خواهد بود.
یک محصول جانبی پراکسیداسیون اسیدچرب اشباع نشده ناشی از ROS، مالوندیآلدهید (MDA) است که به عنوان یک بیومارکر استرس اکسیداتیو بررسی میشود. واکنش پذیری بالای MDA باعث سمی شدن آن شده که میتواند به راحتی با بیومولکولهایی مانند پروتئینها و اسیدهاینوکئیک واکنش دهد. تغییرات سطح MDA در اندامهای زنده اغلب نشاندهنده تغییرات پاتولوژیک و بروز بیماریهای مختلف مانند لوسمی، دیابت، سرطان، بیماری قلبی عروقی، سندرم دائمی ماکولا، آسم، آترواسکلروز و بیماریهای کبدی است بنابراين تشخيص MDA بسیار بااهمیت بوده تا مانع از پیشرفت بیماری و بررسی مکانیسمهای پاتولوژیک گردد.
درحال حاضر روشهای تشخیص MDA عبارتند از: تست تيوباربيتوريک اسيد TBA که به طور گسترده مورد استفاده قرار ميگيرد، تکنيکهاي تازه توسعه يافته عبارتند از کروماتوگرافي مايع، الکتروفورز، کروماتوگرافي گازي و طیف سنجی. با این حال، تقریبا تمام این روشها با مشتقات شیمیایی نسبتا مضر و تحت شرایط سخت مانند اسیدیته قوی و یا درجه حرارت بالا انجام میگیرند، بنابراین فقط در نمونه های مایع بدن مانند سرم و ادرار قابل استفاده هستند. به همین دلیل نیاز بسیار شدید برای توسعه فلورسنت مولکولهای کوچک، قابل نفوذ و بسیار انتخابی وجود دارد.
محققان اولین پروب فلورسنت MDA را که تحت شرایط فیزیولوژیکی کار میکند، گزارش کردهاند که برای بررسی MDA در سلولهای زنده مناسب است. به طور خلاصه، یک پروب فلورسنت روشن (MDAP-1) برای MDA بر اساس مکانیسم پیوند الکترونی پیشنهاد شده است. MDAP-1 قادر به تشخیص MDA خارجی و درون سلولی در سلولهای زنده است. همچنین در تحقیق MDA تحت استرس اکسیداتیو قابل استفاده است. به طور کامل این اولین پروب فلورسنت برای MDA است که در شرایط فیزیولوژیکی کار میکند که میتواند برای مطالعات مربوط به رویدادهای بیولوژیک MDA مفید باشد
منبع:
Chen, J., Zeng, L., Xia, T., Li, S., Yan, T., Wu, S., Qiu, G. and Liu, Z., 2015. Toward a biomarker of oxidative stress: a fluorescent probe for exogenous and endogenous malondialdehyde in living cells. Analytical chemistry, 87(16), pp.8052-8056.