گلوتاتیون به عنوان آنتیاکسیدان اصلی شناخته میشود، زیرا بعد از هر بار تشدید بار رادیکالهای آزاد، میتواند خود را در کبد تجدید کند. رادیکالهای آزاد اغلب به عنوان فرآورده اکسیداسیون سلولی و بار سمی، منجر به بیماریهای خود ایمنی، سرطان یا حملات قلبی میشوند. آنتیاکسیدانها جهت از بین بردن رادیکالهای آزاد، فلزات سنگین و سموم کاربرد دارند.
تا چندی پیش، مطالعات به طور گستردهای بیان میکرد که مکملهای خوراکی نرمال باعث افزایش سطح گلوتاتیون نمیشوند، زیرا گلوتاتیون خوراکی از اسید معده عبور نمیکند و به روده کوچک جذب میشود. اما مطالعه اخیر نتایجی خلاف این مساله را نشان میدهد.
گلوتاتیون هنگامی که از انجام کار خود در خنثیسازی رادیکالهای آزاد اشباع شود غیرفعال میگردد، اما تمایل دارد خود را دوباره بسازد. در شرایط ایدهآل، 10٪ گلوتاتیون غیرفعال یا اکسید شده باقی میماند در حالیکه 90٪ دیگر فعال یا کاهش مییابند و سموم را حذف میکنند.
هنگامی که سموم به وجود میآیند، گلوتاتیون فعال کاهش مییابد. گلوتاتیون فعال نیز به عنوان GSH شناخته میشود، در حالی که گلوتاتیون غیر فعال GSSG نامیده شده است. هنگامی که GSH به زیر 70٪ سقوط میکند، توانایی سیستم ایمنی بدن کاهش مییابد. با افزایش سن، توانایی بدن برای تبدیل GSSG به GSH نیز کاهش مییابد و بسیاری از بیماریهای پیری در طی این اختلال ایجاد میشود، بنابراین حفظ سطح بالای GSH یک کلید ضد پیری است.
مطالعه اخیر نشان میدهد مکملهای خوراکی میتواند سطح GSH را افزایش دهد. کالج پزشکی ایالت پنسیلوانیا آزمایش بالینی انسانی را انجام داد که در آن 54 بالغ سالم (41 زن / 13 مرد)، 28-تا 72 ساله، با گلوتاتیون خوراکی تیمار و ارزیابی شدند. آنها به دو گروه تقسیم و هر دو با گلوتاتیون تیمار شدند، یک گروه با دوز کم، 250 میلیگرم در روز و گروه دیگر 1000 میلیگرم در روز. آزمایش برای شش ماه انجام شد تا میزان GSH و تفاوت مارکر سیستم ایمنی تعیین شود.
پس از سه ماه، گروه تیمار شده با دوز بالا، فعاليت طبیعی سلولی نشان دادند. و پس از شش ماه کامل، GSH کلی در گروه با دوز بالا 35٪ افزایش یافت. پس از یک ماه بدون مکمل، اکثر افراد سطح GSH را به سطح پایه قبل از آزمایش کاهش دادند. محققان به این نتیجه رسیدند که تیمار طولانی مدت یک روش موثر برای افزایش ذخایر GSH بدن است.
در حالی که فرض بر عدم توانایی مکملهای خوراکی GSH برای حفظ فعالیت در طی عبور از دستگاه گوارش مطرح بود، تکنولوژی کپسولهسازی لیپوزومی (LET) از ویتامین C فراتر رفت و شامل گلوتاتیون شد. LET اجازه میدهد تا همه چیز بسته بندی شده برای عبور از طریق معده و روده کوچک برای جذب خون فراهم شود. این روش کمی گران است، اما بسیار موثر خواهد بود.
منابع:
Wierzbicka, G.T., Hagen, T.M. and Tones, D.P., 1989. Glutathione in food. Journal of Food Composition and Analysis, 2(4), pp.327-337.
Loguercio, C. and Di Pierro, M., 1999. The role of glutathione in the gastrointestinal tract: a review. Italian journal of gastroenterology and hepatology, 31(5), pp.401-407.
Jin, Q., Li, Y., Huo, J. and Zhao, X., 2016. The “off–on” phosphorescent switch of Mn-doped ZnS quantum dots for detection of glutathione in food, wine, and biological samples. Sensors and Actuators B: Chemical, 227, pp.108-116.